Ouderverstoting een vorm van kindermishandeling?

Volgens de Nederlandse wet heeft het kind recht op omgang met beide ouders ook in geval de ouders zijn gescheiden. Ouderverstoting ligt al snel op de loer als er zich na de echtscheiding conflicten tussen de ouders voordoen. De conflicten hebben veelal betrekking op het gezag, de zorg en de omgang. In veel gevallen voert de moeder een lastercampagne tegen de vader waarbij het kind wordt opgezet tegen de andere (uitwonende) ouder.

De uitwonende ouder wordt stelselmatig zwart gemaakt en bekritiseerd waardoor het contact tussen de kinderen en de uitwonende ouder steeds moeizamer verloopt. De kinderen gaan de vijandigheid van de verzorgende ouder tegenover de uitwonende ouder overnemen waardoor er uiteindelijk geen contact meer is tussen de uitwonende ouder en de kinderen.  Ouderverstoting overkomt zowel vaders als moeders echter in 90% van de gevallen is het de vader die wordt verstoten.

 

Rechtspraak

De Hoge Raad heeft in 2014 het belang van contact tussen kinderen met beide ouders na echtscheiding nadrukkelijk onderschreven. Sterker nog de Hoge raad heeft bepaald dat het de taak van de lagere rechters is om actief op zoek te gaan naar mogelijkheden om dit contact – vooral met de uitwonende ouder – tot stand te brengen en te onderhouden ook in gevallen waarin de uitwonende ouder sinds langere tijd geen contact meer heeft gehad met de kinderen omdat de ander ouder dit bewust tegenhoudt c.q. tegenwerkt.

 

Kindermishandeling

Naast dat door ouderverstoting de rechten van kinderen worden geschonden is ouderverstoting ook een vorm van kindermishandeling. Doordat de verzorgende ouder de kinderen betrekt in het conflict met de uitwonende ouder en omdat de kinderen de uitwonende ouder niet meer mogen zien kunnen kinderen daarvan psychische en ook lichamelijk klachten ondervinden.  Dit wordt ook wel het PAS-syndroom genoemd (Parental Alienation Syndrome). Zolang ouderverstoting geen halt wordt toegeroepen zal dit syndroom verder toenemen hetgeen kan leiden tot nog grotere problemen zoals (nog meer) hulpverlening, ernstige psychische gevolgen, geweld door radeloze ouders etc….

 

Oplossing(en)

Onder druk van een aantal bewegingen die zich hard maken voor het tegengaan van ouderverstoting is de laatste 25 jaar wel het één en ander veranderd. Zo is in de wet opgenomen dat ouders na hun echtscheiding gezamenlijk het gezag behouden, is het begrip ‘gelijkwaardig ouderschap’ opgenomen en zijn ouders verplicht een ouderschapsplan op te maken. Ondanks de uitspraak van de Hoge Raad komt ouderverstoting helaas toch nog veel voor. 

Een mogelijk oplossing voor het voorkomen van ouderverstoting zou het inschakelen van een ‘regierechter’ kunnen zijn. Een regierechter zorgt voor een andere aanpak in echtscheidingszaken doordat er één rechter wordt aangewezen  die alle geschillen die er binnen een gezin spelen behandeld. De rechter voert als het ware de regie over alle geschillen hetgeen zorgt voor een doelgerichte en efficiënte aanpak in een scheidingszaak. Een andere mogelijk oplossing is dat bij wet wordt vastgelegd dat bij een echtscheiding – net zoals dat in België is geregeld – men standaard uitgaat van een co-ouderschap.  Wanneer dit co-ouderschap door één van de ouders gefrustreerd wordt dienen er strafrechtelijke sancties te volgen bijvoorbeeld een geldboete of hechtenis). Op deze manier weet de verzorgende ouder bij de echtscheiding al dat hij/zij de kinderen door psychische druk en stelselmatig traineren en frustreren van de omgang met de uitwonende ouder niet ongestraft blijft en er uiteindelijk ouderverstoting plaatsvindt.

 

Conclusie

Ouderverstoting komt nog veel voor. Ondanks dat de Hoge Raad de omgang tussen beide ouders als groot belang heeft onderschreven blijft het verder onbestraft terwijl er sec gezien een vorm van kindermishandeling plaatsvindt door ouderverstoting. Er dient een duidelijk signaal vanuit de wetgever gegeven te worden om te voorkomen dat één van de ouders kinderen als pion inzetten bij een echtscheiding om de ex-partner doelbewust te traineren en zwart te maken hetgeen uiteindelijk leidt tot ouderverstoting. Bij een dergelijke wettelijke begrenzing zijn kinderen, de ouders als ook de maatschappij gebaat.

  

Vragen?

Voor meer informatie, vragen of juridische bijstand kunt u terecht bij de specialisten van Zwiers Advocaten (www.zwiersadvocaten.nl).